فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه و اهمیت آن

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه بخش حیاتی و اساسی در روند بهبودی و بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه است. این فیزیوتراپی شامل تمرینات خاصی است که به تدریج و تحت نظر فیزیوتراپیست آغاز می‌شوند و به تقویت عضلات، بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد کمک می‌کنند.

این رویکرد گام به گام باعث می‌شود که شانه به تدریج بدون فشار اضافی، قدرت و پایداری خود را بازیابد. در این مقاله مروری، به بررسی مراحل مختلف فیزیوتراپی پس از عمل آرتروسکوپی شانه، نوع تمرینات پیشنهادی، و نکات مراقبتی مهم پرداخته می‌شود.

اهمیت فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه اهمیت زیادی دارد و به عنوان بخش جدایی‌ ناپذیر از فرایند بهبودی به شمار می‌آید. این نوع جراحی معمولاً برای درمان آسیب‌ های شانه مانند پارگی تاندون‌ ها، التهاب مفصل یا ترمیم آسیب ‌های غضروفی توسط بهترین جراح آتروسکوپی شانه در تهران انجام می‌شود و فیزیوتراپی کمک می‌کند تا بیمار به سرعت به عملکرد طبیعی شانه خود بازگردد.

◀ کاهش درد و التهاب

یکی از اهداف اولیه فیزیوتراپی بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه، کاهش درد و التهاب است. درمان‌ های فیزیوتراپی مانند استفاده از یخ، ماساژ و تمرینات خاص به کاهش تورم و درد در ناحیه شانه کمک می‌کنند، که این امر به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.

◀ بازگرداندن دامنه حرکتی

پس از عمل جراحی شانه، محدودیت ‌هایی در دامنه حرکتی شانه ایجاد می‌شود. فیزیوتراپی با تمرینات کششی و تقویتی، به تدریج دامنه حرکتی شانه را باز می‌گرداند و از خشکی و محدودیت حرکت جلوگیری می‌کند. این کار به بیمار این امکان را می‌دهد که عملکرد طبیعی شانه را به دست آورد.

◀ تقویت عضلات اطراف شانه

تقویت عضلات شانه بعد از جراحی آتروسکوپی شانه برای بازسازی قدرت و ثبات مفصل شانه ضروری است. تمرینات فیزیوتراپی به تقویت عضلات کمک کرده و از آسیب‌ های مجدد جلوگیری می‌کند. عضلات قوی‌تر، مفصل شانه را پشتیبانی کرده و فشار کمتری به آن وارد می‌آید.

◀ پیشگیری از عوارض بعد از جراحی

فیزیوتراپی به پیشگیری از عوارضی مانند تشکیل چسبندگی ، کاهش گردش خون و ضعف عضلات کمک می‌کند. این عوارض به‌ ویژه در صورت عدم تحرک مناسب در دوره مراقبت های بعد از عمل آتروسکوپی شانه رخ می‌دهند. فیزیوتراپی به حفظ تحرک مفصل و گردش خون کمک کرده و از بروز این مشکلات جلوگیری می‌کند.

◀ افزایش توانایی عملکرد روزانه

هدف نهایی از فیزیوتراپی بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه، بازگرداندن بیمار به فعالیت ‌های روزمره است. این تمرینات به فرد کمک می‌کنند تا به تدریج توانایی انجام فعالیت ‌های ساده مانند بلند کردن دست، رانندگی یا حتی انجام ورزش ‌های سبک را بازیابد.

زمان مناسب برای فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه

زمان مناسب برای آغاز فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه معمولاً از روزهای اولیه پس از جراحی شروع می‌شود اما شدت و نوع تمرینات به وضعیت خاص بیمار و نوع جراحی بستگی دارد. در ابتدا، فیزیوتراپی با تمرینات ملایم برای حفظ حرکت مفصل و کاهش التهاب آغاز می‌شود.

این مرحله معمولاً حدود ۲ تا ۳ روز پس از جراحی شروع می‌شود و تمرکز اصلی آن بر کاهش درد، افزایش گردش خون و پیشگیری از سفتی مفصل است. سپس، در حدود ۲ تا ۴ هفته بعد از جراحی، تمرینات تقویتی و کششی با هدف بازگرداندن دامنه حرکتی و تقویت عضلات شانه آغاز می‌شود.

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه  چگونه انجام می شود؟

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه در چند مرحله‌ی اساسی و به‌صورت تدریجی انجام می‌شود تا بهبودی کامل و بازگشت به فعالیت‌های روزمره با کمترین احتمال عود یا آسیب انجام شود. این مراحل معمولاً شامل کاهش درد، بازیابی دامنه حرکتی، تقویت عضلات و افزایش پایداری مفصل شانه است. در ادامه مراحل اصلی و نحوه انجام فیزیوتراپی پس از آرتروسکوپی شانه توضیح داده شده است:

1. مرحله اولیه: کاهش درد و التهاب (هفته‌های اول پس از عمل)

در این مرحله، تمرکز اصلی بر کاهش درد و تورم است. از روش‌های ساده و غیرتهاجمی مانند استفاده از کمپرس یخ و داروهای ضدالتهاب تجویز شده استفاده می‌شود.

تمرینات اولیه: حرکت‌های ملایم برای جلوگیری از خشکی مفصل و بهبود جریان خون انجام می‌شود، مانند حرکت دادن آرنج و مچ دست به‌صورت ملایم و بدون فشار.

مراقبت‌های خاص: در این مرحله از حرکت دادن فعال شانه پرهیز می‌شود و حرکات به کمک فیزیوتراپیست یا با استفاده از ابزارهای کمکی انجام می‌شود.

2. مرحله بازیابی دامنه حرکتی (هفته‌های دوم تا ششم پس از عمل)

در این مرحله، تمرینات سبک برای بازیابی دامنه حرکتی شانه آغاز می‌شود تا به تدریج حرکت کامل شانه بازگردد.

• تمرینات کششی: تمرینات کششی و حرکت‌های پاندولی که توسط فیزیوتراپیست هدایت می‌شود، به آرامی و با افزایش تدریجی دامنه حرکت، به بهبود انعطاف‌پذیری کمک می‌کند.
• حرکات پسیو: در این تمرینات، فیزیوتراپیست با هدایت شانه به فرد کمک می‌کند تا بدون استفاده از عضلات خود، دامنه حرکتی را بهبود بخشد.

3. مرحله تقویت عضلات (ماه دوم و سوم پس از عمل)

پس از بازگشت بخشی از دامنه حرکتی، تقویت عضلات اطراف شانه برای حمایت بهتر از مفصل اهمیت پیدا می‌کند.

• تمرینات فعال و مقاومتی: در این مرحله، تمرینات مقاومتی ملایم با استفاده از کش‌های مقاومتی و وزنه‌های بسیار سبک آغاز می‌شود تا عضلات شانه به تدریج تقویت شوند.
• تقویت عضلات کتف و گردن: تمریناتی برای تقویت عضلات اطراف کتف و گردن انجام می‌شود تا از شانه حمایت بیشتری شود و از فشار مستقیم بر شانه جلوگیری گردد.

آیا فیزیوتراپی بعد از آرتروسکوپی شانه برای همه بیماران ضروری است؟

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه برای بیشتر بیماران ضروری است، زیرا این درمان به بازگشت دامنه حرکتی، تقویت عضلات و کاهش درد کمک می‌کند. پس از جراحی، فیزیوتراپی از ایجاد چسبندگی و محدودیت حرکتی جلوگیری می‌کند و از بروز عوارضی مانند ضعف عضلات و التهاب مزمن پیشگیری می‌نماید.

اگرچه در برخی موارد خاص مانند جراحی‌ های ساده‌ تر یا شرایط ویژه بیمار، شدت فیزیوتراپی کمتر می‌باشد اما به طور کلی این درمان برای اکثر بیماران جهت تسریع بهبودی، بازگشت به فعالیت‌ های روزانه و جلوگیری از آسیب‌ های مجدد ضروری است.

 نتیجه‌گیری

فیزیوتراپی بعد از عمل آرتروسکوپی شانه نقشی حیاتی در فرایند بهبودی و بازگشت به عملکرد طبیعی شانه ایفا می‌کند. این درمان نه تنها به بازگشت دامنه حرکتی، تقویت عضلات و کاهش درد کمک می‌کند، بلکه از بروز عوارضی مانند خشکی مفصل و ضعف عضلات نیز جلوگیری می‌نماید.

با پیروی از برنامه فیزیوتراپی که توسط فیزیوتراپیست و تحت نظر پزشک معالج تنظیم می‌شود، بیماران به نتایج بهتری دست یابند و به سرعت به فعالیت ‌های روزمره و ورزش‌ های خود بازمی‌گردند. بنابراین، هرچند که فیزیوتراپی بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه برای هر بیمار به شکل خاصی تنظیم می‌شود، اما به طور کلی این مرحله از درمان بخش جدایی ‌ناپذیر از بهبودی است که به جلوگیری از مشکلات بلند مدت کمک می‌کند.