جراحی تاندون شانه و همه چیز درباره آن

جراحی تاندون شانه یکی از روش‌های موثر برای درمان آسیب‌های شدید و پارگی‌های تاندونی این ناحیه است که می‌تواند به دلایلی مانند فشارهای مداوم، ضربه‌های ناگهانی یا فرسودگی ناشی از افزایش سن رخ دهد. 

بروز هرگونه مشکل در تاندون‌های شانه می‌تواند دامنه حرکتی فرد را به شدت محدود کرده و موجب درد در فرد شود. جراحی تاندون شانه معمولاً زمانی توصیه می‌شود که سایر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی یا داروهای ضدالتهاب مؤثر واقع نشوند. در این مقاله به بررسی کامل مراحل جراحی و میزان موفقیت این روش خواهیم پرداخت.

جراحی تاندون شانه چیست؟

عمل تاندون شانه یکی از انوع روش‌های جراحی شانه برای ترمیم آسیب‌ها و پارگی‌های تاندون‌های شانه است. تاندون‌ها بافت‌هایی فیبری هستند که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند و نقش مهمی در حرکت و ثبات مفصل شانه دارند. 

زمانی که تاندون‌های شانه به دلیل عواملی مانند آسیب‌های ورزشی، فشارهای مداوم، ضربات مستقیم یا فرسایش ناشی از افزایش سن دچار پارگی یا التهاب شدید شوند، ممکن است عملکرد شانه مختل شود و فرد درد و محدودیت حرکتی را تجربه کند. 

جراحی تاندون شانه چگونه انجام می شود؟ 

در این روش، جراح با استفاده از ابزارهای تخصصی، تاندون آسیب‌دیده را به استخوان متصل می‌کند. این اتصال معمولاً با استفاده از بخیه‌های قابل جذب یا پیچ‌های مخصوص انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است از روش‌های کم‌تهاجمی مانند جراحی آرتروسکوپی شانه استفاده شود که در آن، جراح با برش‌های کوچک و استفاده از دوربین، به ترمیم تاندون می‌پردازد. پس از جراحی، بیمار نیاز به دوره‌ای از استراحت و فیزیوتراپی دارد تا دامنه حرکتی شانه به حالت طبیعی بازگردد و قدرت عضلات تقویت شود.

مزایای عمل تاندون شانه

عمل تاندون شانه مزایای متعددی برای بیماران دارد که به  بازگشت عملکرد طبیعی شانه کمک می‌کند. برخی از مهم‌ترین مزایای این عمل عبارتند از:

• یکی از اهداف اصلی جراحی تاندون شانه، کاهش درد شدید و مزمنی است که بر اثر پارگی یا آسیب تاندون ایجاد شده است. پس از جراحی، بسیاری از بیماران کاهش چشمگیری در میزان درد خود تجربه می‌کنند.
• آسیب به تاندون‌های شانه می‌تواند باعث محدودیت حرکت مفصل شانه شود. جراحی تاندون شانه به بازسازی و بهبود عملکرد طبیعی این مفصل کمک می‌کند و دامنه حرکتی شانه را به حالت اولیه بازمی‌گرداند.
• ترمیم تاندون‌های آسیب‌دیده به بهبود عملکرد عضلات مرتبط کمک می‌کند و در نتیجه بیمار می‌تواند به‌تدریج قدرت و عملکرد قبلی خود را به دست آورد.
• در صورت عدم درمان، پارگی تاندون شانه می‌تواند بدتر شود و آسیب‌های بیشتری به مفصل و سایر بافت‌های اطراف وارد کند. جراحی به جلوگیری از گسترش آسیب و مشکلات آتی کمک می‌کند.
• بسیاری از افرادی که عمل تاندون شانه انجام می‌دهند، می‌توانند پس از بهبودی کامل به فعالیت‌های روزمره، شغلی و حتی ورزش‌هایی که نیاز به استفاده از شانه دارند، بازگردند. 

جراحی تاندون شانه برای چه افرادی مناسب است؟

این جراحی بیشتر برای بیمارانی که پارگی‌های کامل یا شدید تاندون روتاتور کاف (مجموعه‌ای از تاندون‌ها و عضلات در شانه) دارند، توصیه می‌شود؛ زیرا این آسیب‌ها می‌توانند عملکرد طبیعی مفصل شانه را به شدت مختل کرده و درد مداومی را ایجاد کنند.

افرادی که به دلیل صدمات ناشی از ضربه‌های مستقیم مانند افتادن یا تصادف، دچار پارگی ناگهانی تاندون شده‌اند، گزینه‌های مناسبی برای این جراحی هستند. همچنین در مواردی که پارگی تدریجی تاندون‌ها به دلیل افزایش سن یا استفاده بیش از حد از شانه رخ داده، جراحی می‌تواند راهکار مؤثری باشد.

این عمل برای بیمارانی که فعالیت‌های ورزشی یا شغلی آنها نیاز به حرکات مکرر شانه دارد و کشیدگی تاندون شانه مانع از انجام این فعالیت‌ها شده است، نیز مفید خواهد بود. علاوه بر این، کاهش قابل‌توجه قدرت و دامنه حرکتی شانه که در طول زمان بدتر می‌شود، از نشانه‌های مهمی است که انجام جراحی را ضروری می‌سازد.

به‌طور کلی، تصمیم به انجام جراحی تاندون شانه بر اساس شدت آسیب تاندون، میزان محدودیت عملکردی بیمار، شدت درد و پاسخ‌ندادن به درمان‌های غیرجراحی گرفته می‌شود. پزشک متخصص پس از بررسی تصاویر تشخیصی مانند MRI و معاینه بالینی، تشخیص می‌دهد که آیا بیمار کاندید مناسبی برای جراحی است یا خیر. 

نکات مهم قبل و بعد از جراحی تاندون شانه

جراحی تاندون شانه یک عمل پیچیده است که نیازمند آمادگی دقیق قبل از جراحی و مراقبت‌های ویژه بعد از آن است. در اینجا نکات مهمی را برای هر دو مرحله (قبل و بعد از جراحی) آورده‌ایم:

1. نکات مهم قبل از جراحی تاندون شانه:

◀ مشاوره پزشکی و ارزیابی دقیق

• قبل از جراحی، پزشک باید تاریخچه پزشکی شما را بررسی کند، معاینات فیزیکی انجام دهد و آزمایش‌های لازم مانند ام‌آر‌آی یا سی‌تی‌اسکن برای ارزیابی آسیب تاندون شانه انجام دهد.
• در صورت وجود مشکلات پزشکی مانند دیابت، فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی، این موارد باید قبل از جراحی مدیریت شوند.

◀ اطلاع از گزینه‌های درمانی

جراحی آخرین گزینه درمانی است. قبل از تصمیم‌گیری برای جراحی، ممکن است درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروها، تزریقات استروئیدی یا درمان‌های کم‌تهاجمی مانند آرتروسکوپی بررسی شوند.

◀ میزان آمادگی جسمانی و روانی

• آمادگی بدنی برای جراحی و توانایی فیزیکی شما برای انجام مراحل توان‌بخشی بعد از جراحی بسیار مهم است.
• برای کاهش اضطراب و استرس، مهم است که بیمار درک مناسبی از روند جراحی و نتایج آن داشته باشد.

◀ رعایت دستورات پیش از جراحی

• معمولاً به شما توصیه می‌شود که حداقل ۸ ساعت قبل از جراحی هیچ‌گونه غذا یا نوشیدنی مصرف نکنید (برای جراحی‌هایی که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شوند).
• اگر داروهایی مصرف می‌کنید، پزشک ممکن است دستوراتی برای مصرف یا قطع مصرف آن‌ها پیش از جراحی بدهد.

◀ آماده‌سازی محیط پس از جراحی

پس از جراحی، شما به کمک نیاز خواهید داشت. پیش از جراحی، یک نفر را برای کمک در انجام فعالیت‌های روزانه مانند شستشو، لباس پوشیدن، یا تهیه غذا هماهنگ کنید.

همچنین، مطمئن شوید که محیط خانه شما برای دوران بهبودی (مثلاً ایجاد فضایی برای استراحت و جلوگیری از خطرات) ایمن است.

2. نکات مهم بعد از جراحی تاندون شانه:

◀ استراحت و محافظت از شانه

پس از جراحی، ممکن است پزشک از شما بخواهد که شانه خود را در آتل یا اسپلینت نگه دارید تا از حرکت غیرمجاز جلوگیری شود. این دوره معمولاً بین ۴ تا ۶ هفته به طول می‌انجامد.

در طول این دوره، از انجام حرکات سنگین و فشار بر شانه خود پرهیز کنید.

◀ داروها و کنترل درد

برای کاهش درد و التهاب، ممکن است پزشک داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا مسکن‌های قوی‌تر تجویز کند.

در صورت تجویز داروهای ضد درد قوی (مانند مخدرها)، توجه داشته باشید که از آن‌ها طبق دستور پزشک استفاده کنید.

◀ توان‌بخشی و فیزیوتراپی

فیزیوتراپی از بخش‌های حیاتی فرآیند بهبودی است. معمولاً پس از جراحی و بسته به نوع عمل، فیزیوتراپی شروع می‌شود.

فیزیوتراپی می‌تواند به بازگرداندن دامنه حرکتی، تقویت عضلات و بازسازی عملکرد شانه کمک کند.

◀ مراقبت از زخم

پس از جراحی، مراقبت دقیق از زخم‌های جراحی اهمیت زیادی دارد. پزشک ممکن است توصیه کند که پانسمان زخم‌ها به‌طور منظم عوض شود و به‌ویژه برای جلوگیری از عفونت، ناحیه جراحی تمیز نگه داشته شود.

اگر علائمی مانند قرمزی، تورم بیش از حد یا ترشح عفونت از زخم مشاهده کردید، باید فوراً به پزشک اطلاع دهید.

◀ محدود کردن فعالیت‌های فیزیکی

طی چند ماه اول پس از جراحی، از انجام ورزش‌های سنگین، بلند کردن اجسام سنگین و هر نوع فعالیتی که به شانه فشار بیاورد خودداری کنید.

به‌طور خاص از حرکات ناگهانی یا کششی شانه خود اجتناب کنید.

◀ بازگشت به فعالیت‌های روزانه

زمان بازگشت به فعالیت‌های روزمره بستگی به نوع جراحی و سرعت بهبودی شما دارد. معمولاً پس از ۴ تا ۶ هفته می‌توانید به فعالیت‌های سبک برگردید، ولی بازگشت به ورزش‌های سنگین و فعالیت‌های فیزیکی بیشتر ممکن است چند ماه طول بکشد.

◀ پیگیری‌های منظم با پزشک

جلسات پیگیری برای ارزیابی پیشرفت بهبودی و اطمینان از ترمیم صحیح تاندون ضروری هستند. پزشک ممکن است از شما بخواهد تا با استفاده از تصویربرداری، وضعیت تاندون‌ها را بررسی کند.

نتیجه‌گیری

جراحی تاندون شانه یکی از روش‌های مؤثر برای درمان آسیب‌های جدی و مزمن این ناحیه است که به کاهش درد، بازگرداندن قدرت عضلانی و بهبود عملکرد حرکتی کمک می‌کند. انتخاب روش جراحی مناسب بستگی به نوع و شدت آسیب تاندون دارد و همکاری بیمار در مراحل بعد از جراحی، مانند فیزیوتراپی و رعایت توصیه‌های پزشک، نقش کلیدی در موفقیت درمان ایفا می‌کند. در نهایت، آگاهی از علل، علائم و روش‌های درمان به افراد کمک می‌کند تا با اقدامات پیشگیرانه از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنند.