بورسیت شانه یکی از شایع‌ترین دلایل درد و محدودیت حرکتی شانه است که می‌تواند به طور جدی فعالیت‌های روزمره را مختل کند. این عارضه به دلیل تجمع مایع اضافی در بورس، که بالشتکی بین استخوان‌ها و بافت
مفاصل است، رخ می‌دهد. این عارضه معمولاً همراه با تاندونیت است که موجب درد شدید و محدودیت در حرکت بازو می‌شود. توجه به پیشگیری از آسیب‌های مکرر و رعایت تکنیک‌های صحیح حرکتی می‌تواند در مدیریت این مشکل کمک کند. در این مقاله، به بررسی علل، نشانه‌ها و روش‌های درمان بورسیت شانه می‌پردازیم تا به شما در مدیریت این عارضه کمک کنیم.
بورسیت شانه چیست؟
بورسیت شانه به‌عنوان یکی از بیماری های شانه نوعی التهاب در بورس‌های ناحیه شانه است که می‌تواند منجر به درد و محدودیت حرکتی شود. بورس‌ها کیسه‌های کوچک پر از مایعی هستند که وظیفه کاهش اصطکاک بین استخوان‌ها و بافت‌های نرم مانند تاندون‌ها و ماهیچه‌ها را بر عهده دارند.
این ساختارها با تسهیل حرکت مفاصل، نقش مهمی در روان بودن فعالیت‌های بدنی ایفا می‌کنند. بورسیت شانه زمانی رخ می‌دهد که فشار مداوم، آسیب‌دیدگی یا برخی بیماری‌ها باعث تحریک و التهاب بورس‌ها شود.
این عارضه با علائمی مانند درد، تورم و کاهش دامنه حرکتی همراه بوده و می‌تواند به طور جدی توانایی انجام فعالیت‌های روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه از شایع‌ترین انواع بورسیت است، اما این بیماری می‌تواند در سایر مفاصل مانند آرنج، لگن، زانو و پاشنه نیز بروز کند، به ویژه در نواحی که حرکات تکراری وجود دارد.
علائم بورسیت شانه
علائم شایع بورسیت در شانه عبارتند از:
1. درد شانه
درد ممکن است به‌صورت تدریجی شروع شود یا به‌طور ناگهانی بروز کند. این درد می‌تواند مداوم و خفیف باشد یا به شکل تیر کشیدن احساس شود. معمولاً هنگام بلند کردن بازو به سمت بالای سر یا انجام حرکات تکراری درد افزایش می‌یابد.
2. تورم
التهاب بورس باعث تجمع مایع در اطراف آن می‌شود که به تورم قابل مشاهده در ناحیه شانه منجر می‌گردد. این تورم اغلب با احساس سفتی و محدودیت حرکتی همراه است.
3. کاهش دامنه حرکتی
حرکت دادن شانه به دلیل درد و التهاب دشوار می‌شود. بیمار ممکن است در بلند کردن بازو، چرخاندن آن یا انجام فعالیت‌های ساده دچار مشکل شود.
4. حساسیت به لمس
شانه ملتهب به لمس بسیار حساس می‌شود و حتی فشار ملایم نیز می‌تواند باعث درد شدید شود، به‌ویژه در نزدیکی محل التهاب بورس.
5. قرمزی یا تغییر رنگ پوست
در موارد التهاب شدید، عروق خونی سطحی گشاد می‌شوند و پوست روی شانه ممکن است قرمز یا دچار تغییر رنگ شود.
6. احساس گرما
افزایش جریان خون به ناحیه ملتهب می‌تواند منجر به ایجاد حس گرما در پوست شانه گردد. این علامت معمولاً همراه با قرمزی و نشانه‌ای از التهاب حاد است.
انواع بورسیت شانه
انواع بورسیت شانه بر اساس محل بورس و علت ایجاد آن به چند دسته تقسیم می‌شوند:
◀ بورسیت شانه مزمن
این نوع بورسیت به دلیل آسیب‌های مکرر یا استفاده بیش از حد از شانه ایجاد می‌شود. دوره‌های بدون درد ممکن است با بازگشت مجدد علائم همراه باشند. بیماران ممکن است ضعف عضلانی در شانه و بازو را تجربه کنند که می‌تواند عملکرد طبیعی اندام را مختل کند.
◀ بورسیت شانه حاد
این نوع بورسیت به طور ناگهانی و معمولاً بر اثر حوادثی مانند تصادف یا ضربه شدید به شانه ایجاد می‌شود. حرکت دادن شانه و بازو باعث درد شدید می‌شود و ممکن است بیمار قادر به انجام حرکات معمولی نباشد. این حالت نیاز به مراقبت فوری دارد.
◀ بورسیت شانه عفونی
در موارد نادر، عفونت‌های باکتریایی می‌توانند منجر به التهاب بورس شوند. در این حالت، شانه قرمز، گرم و متورم می‌شود. این نوع بورسیت ممکن است با تب و علائم عمومی عفونت همراه باشد و نیاز به درمان سریع با آنتی‌بیوتیک‌ها دارد.
علت بورسیت شانه
بورسیت شانه می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند که بیشتر آن‌ها به آسیب‌های فیزیکی یا مشکلات التهابی مرتبط هستند. این علل عبارت‌اند از:
✔ آسیب‌های فیزیکی و فشار مکرر
ضربات مستقیم به شانه، دررفتگی شانه یا فشار بیش از حد ناشی از حرکات تکراری مانند شنا، نقاشی کشیدن یا پرتاب توپ می‌توانند به بورس‌ها آسیب زده و باعث التهاب شوند.
✔ خارهای استخوانی و تاندونیت کلسیفیه
رشد غیرطبیعی استخوان‌ها و رسوب کلسیم در تاندون‌ها می‌تواند به تحریک بورس‌ها و التهاب آن‌ها منجر شود
✔ آرتروز شانه
تحلیل رفتن غضروف مفصل شانه در اثر آرتروز، باعث افزایش اصطکاک و التهاب بورس‌ها می‌شود.
✔ پارگی تاندون روتاتور کاف
پارگی یا آسیب به تاندون‌های روتاتور کاف می‌تواند به التهاب بورس‌ها و محدودیت حرکت شانه منجر شود.
✔ شانه یخ‌زده (فروزن شولدر)
سفتی و درد در شانه ناشی از شانه یخ زده، معمولاً با التهاب بورس‌ها همراه است.
✔ بیماری‌های التهابی و متابولیک
بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی، نقرس، دیابت یا بیماری‌های کلیوی می‌توانند التهاب در بورس‌ها ایجاد کنند و منجر به بورسیت شانه شوند.
بیشتر بخوانید: جراحی شانه یخ زده
عوامل خطرساز بورسیت شانه
بورسیت شانه می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما افرادی که به طور مداوم حرکات تکراری شانه را انجام می‌دهند، بیشتر در معرض این عارضه هستند. افرادی که شغل‌هایی دارند که نیاز به حرکت‌های مکرر شانه مانند نقاشان، نجاران، سازندگان و ورزشکاران حرفه‌ای در رشته‌هایی مانند فوتبال، سافت‌بال یا چوگان، ممکن است بیشتر در معرض بورسیت قرار گیرند.
علاوه بر فعالیت‌های جسمانی، برخی از بیماری‌ها و شرایط سلامتی نیز می‌توانند فرد را مستعد ابتلا به بورسیت شانه کنند. بیماری‌هایی مانند آرتریت، نقرس، دیابت، روماتیسم مفصلی، بیماری‌های کلیوی یا اورمی و مشکلات تیروئید، از جمله عواملی هستند که می‌توانند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند. این شرایط می‌توانند موجب التهاب و آسیب به بورس‌ها شده و دامنه حرکتی شانه را محدود کنند.
نحوه تشخیص بورسیت شانه
تشخیص بورسیت می‌تواند شامل مراحل زیر باشد:
- رادیولوژی یا X- ray
- MRI ام آر آی
- سونوگرافی
- Joint Aspiration که شامل تخلیه مایع بورس در موارد التهابی و کشت آن در آزمایشگاه است.
چگونه می‌توان از بروز بورسیت شانه پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از بورسیت، رعایت نکات زیر می‌تواند مؤثر باشد:
- هنگام بلند کردن اجسام از خم کردن زانوها برای کاهش فشار به بورس مفصل استفاده کنید.
- برای کاهش فشار به زانوها، از پد مخصوص هنگام زانو زدن استفاده کنید.
- استراحت به شانه‌ها و مفاصل کمک می‌کند تا از التهاب و آسیب جلوگیری شود.
- با انجام حرکات کششی و گرم کردن بدن پیش از فعالیت‌ها از آسیب به مفاصل پیشگیری کنید.
- برای کاهش فشار به شانه‌ها، از سبد چرخ‌دار برای حمل اجسام سنگین استفاده کنید.
- تقویت عضلات شانه به‌وسیله ورزش‌های مناسب از آسیب به مفاصل و بورس‌ها پیشگیری می‌کند.
درمان بورسیت شانه
درمان بورسیت در ناحیه شانه به شدت علائم، نوع بورسیت، و علت ایجاد آن بستگی دارد. هدف اصلی درمان، کاهش التهاب، تسکین درد، و بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه است. در ادامه به روش‌های درمانی مختلف اشاره می‌شود:
1. استراحت
استراحت دادن به شانه و کاهش حرکت آن به بهبود سریع‌تر بورسیت کمک می‌کند. انجام تمرینات تجویز شده توسط پزشک نیز در این دوره نقاهت برای تسریع روند بهبودی مؤثر است.
2. کیسه یخ
استفاده از کیسه یخ به مدت ۳۰ دقیقه هر ۶ ساعت برای ۵ روز می‌تواند التهاب و درد شانه را کاهش دهد و به تسکین بورسیت کمک کند.
3. فیزیوتراپی
انجام تمرینات فیزیوتراپی به تسریع بهبودی کمک کرده و از بروز دوباره بورسیت جلوگیری می‌کند. این تمرینات می‌تواند در مراکز فیزیوتراپی یا حتی در منزل با دستگاه‌های خانگی انجام شود.
4. داروهای ضدالتهاب
داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین که با کاهش التهاب و درد شانه، به روند بهبودی و تسکین بورسیت کمک می‌کنند، تحت نظر پزشک باید مصرف شوند.
5. تزریق استروئید
در صورت درد مداوم و شدید، تزریق کورتیکواستروئید داخل یا اطراف بورس توسط پزشک می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود سریع‌تر علائم کمک کند.
جراحی
اگر بعد از ۶ الی ۱۲ ماه درمان‌های غیرجراحی نتیجه‌ای نداشته باشد، جراحی برای کاهش فشار و مایع اضافی در بورس می‌تواند آخرین گزینه درمانی باشد.
سخن آخر
در این مقاله با بورسیت شانه و روش‌های درمان آن و انواع آن آشنا شدید. این عارضه یک مشکل شایع است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. با تشخیص به موقع و درمان مناسب، می‌توان این مشکل را به راحتی کنترل کرده و از عوارض بیشتر آن جلوگیری کرد. همچنین پیشگیری از آسیب‌های مکرر و رعایت اصول صحیح حرکتی، می‌تواند از بروز بورسیت جلوگیری کرده و سلامت مفاصل را حفظ نماید.
