علائم آسیب شانه می‌توانند به‌طور ناگهانی یا تدریجی بروز کنند و زندگی روزمره را کاملاً مختل کنند. وقتی شانه دچار مشکل می‌شود، نه تنها حرکت‌های ساده‌ای مثل شانه کردن مو یا پوشیدن لباس سخت می‌شود، بلکه مدام با درد، محدودیت حرکت یا حتی بی‌حسی و گزگز مواجه می‌شوید. توجه به این نشانه‌ها کمک می‌کند تا قبل از شدید شدن آسیب، اقدامات درمانی را آغار کنید.
علائم آسیب شانه بسته به نوع مشکل متفاوت است؛ گاهی فقط با درد خفیف همراه است و گاهی به‌قدری شدید می‌شود که توانایی بلند کردن دست خود را هم ندارید. اگر این نشانه‌ها نادیده گرفته شوند، ممکن است وضعیت وخیم‌تر شده و حتی نیاز به جراحی پیش بیاید. در این مقاله می‌خواهیم روی شناخت این علائم تمرکز کنیم تا دید بهتری نسبت به سلامت مفصل شانه داشته باشید.
انواع علائم آسیب شانه
آسیب‌های شانه بسته به نوع درگیری، علائم متنوعی ایجاد می‌کنند. برخی از این علائم به‌صورت موضعی هستند، برخی دیگر در اندام‌های اطراف مثل بازو یا دست دیده می‌شوند. در ادامه مهم‌ترین علائم را بررسی می‌کنیم:
1. درد در ناحیه شانه
درد یکی از اولین علائم آسیب شانه است. این درد ممکن است خفیف، تیر کشنده یا سوزشی باشد و در هر شخصی به شکل متفاوتی بروز پیدا می‌کند.
گاهی درد تنها هنگام حرکت دادن بازو یا بلند کردن اجسام ظاهر می‌شود و در مواردی هم به‌صورت مداوم وجود دارد. درد شبانه یکی از شایع‌ترین مواردی است که در آسیب‌های التهابی مثل تاندونیت یا بورسیت شانه دیده می‌شود و حتی ممکن است از خواب بیدارتان کند.
2. محدودیت در حرکت شانه
وقتی نتوانید دست‌تان را به‌طور کامل بالا ببرید یا آن را به پشت خود برسانید، یعنی دامنه حرکتی شانه کاهش پیدا کرده است. این موضوع از علائم آسیب شانه و نشانه‌ای واضح از التهاب، چسبندگی یا دررفتگی جزئی مفصل است. با گذشت زمان، اگر این محدودیت حرکت درمان نشود، ممکن است منجر به شانه یخ زده شود؛ وضعیتی که مفصل کاملاً خشک و بی‌حرکت می‌شود و روند درمان را سخت‌تر می‌کند.
3. صدا دادن شانه هنگام حرکت
اگر هنگام چرخاندن بازو یا بالا بردن دست، صدایی مثل کلیک یا تق‌تق می‌شنوید، ممکن است شانه‌تان دچار ناپایداری یا ساییدگی غضروفی شده باشد. این صدا اگر همراه با درد یا گیر کردن مفصل باشد، احتمال آسیب‌دیدگی ساختار داخلی مفصل مثل تاندون یا لابروم وجود دارد و نیاز به بررسی دارد.
4. تورم و التهاب اطراف شانه
در مواردی که التهاب بافت نرم مانند بورس یا تاندون رخ داده باشد، ممکن است اطراف مفصل دچار تورم، قرمزی یا گرم شدن غیرعادی شود. این نشانه آسیب شانه بیشتر در آسیب‌های التهابی و پس از ضربه یا فعالیت سنگین دیده می‌شود. تورم، معمولاً با درد و حساسیت به لمس همراه است و می‌تواند حرکت شانه را محدود کند.
5. ضعف عضلانی در شانه و بازو
یکی از علائم آسیب شانه که کمتر به آن توجه می‌شود اما بسیار مهم است، ضعف عضلانی است. اگر نمی‌توانید به‌راحتی چیزی را بلند کنید یا دست‌تان زود خسته می‌شود، این موضوع می‌تواند نشانه‌ی آسیب عضلانی یا پارگی جزئی باشد. این ضعف گاهی حتی بدون درد ظاهر می‌شود و به مرور زمان باعث تحلیل رفتن عضلات شانه می‌شود، پس باید آن را جدی بگیرید.
6. بی‌حسی یا گزگز در بازو یا انگشتان
در بعضی از آسیب‌های شانه، مخصوصاً وقتی عصب‌ها درگیر شوند، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در بازو، ساعد یا حتی انگشتان دست بروز می‌کند. این نشانه آسیب شانه معمولاً ناشی از فشار بر ریشه‌های عصبی گردن یا شبکه عصبی شانه هستند و نیاز به بررسی سریع دارند تا از آسیب دائمی به عصب جلوگیری شود.
7. تغییر شکل ظاهری مفصل شانه
در آسیب‌های شدید مثل دررفتگی کامل یا نیمه‌دررفتگی، ممکن است ظاهر شانه تغییر کند؛ برای مثال ممکن است یکی از شانه‌ها پایین‌تر به‌نظر برسد یا برجستگی استخوانی در آن دیده شود. این علامت معمولاً همراه با درد ناگهانی و عدم توانایی در حرکت دادن شانه اتفاق می‌افتد و نیاز به درمان اورژانسی دارد.
8. احساس قفل شدن یا گیر کردن مفصل
گاهی فرد حس می‌کند شانه‌اش هنگام حرکت، در یک نقطه خاص گیر می‌کند یا قفل می‌شود. این حالت ممکن است با درد یا بدون درد باشد و نشانه‌ای از آسیب به بافت‌های نرم داخل مفصل یا شیار تاندون‌ها است. اگر این حالت تکرار شود، احتمال آسیب‌های مکانیکی در مفصل بالا می‌رود و مراجعه به متخصص توصیه می‌شود.
نشانه های آسیب شانه که نیاز فوری به بررسی پزشکی دارند
برخی از علائم آسیب شانه آن‌قدر جدی هستند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. این نشانه‌ها معمولاً حاکی از آسیب شدید مثل پارگی عضله، دررفتگی مفصل یا فشار شدید روی اعصاب هستند. در صورت مشاهده‌ی علائم زیر، باید بدون تاخیر به پزشک مراجعه کنید:
- درد ناگهانی و شدید پس از افتادن یا ضربه مستقیم
- ناتوانی کامل در حرکت دادن بازو یا شانه
- تغییر شکل غیرعادی در ظاهر مفصل
- بی‌حسی شدید یا ناتوانی در گرفتن اجسام با دست
- ضعف شدید عضلات بازو یا شانه
- تورم غیرطبیعی و افزایش حرارت در ناحیه شانه
تفاوت علائم در آسیب‌های مختلف شانه
| نوع آسیب | علائم رایج |
| تاندونیت | درد جلوی شانه، بدتر شدن با بلند کردن بازو |
| بورسیت | درد همراه با تورم و حساسیت |
| شانه یخ‌زده | سفتی مفصل، کاهش دامنه حرکتی، درد شبانه |
| دررفتگی | درد ناگهانی، تغییر شکل، ناتوانی در حرکت |
| پارگی عضلات | ضعف، درد شدید، ناتوانی در بلند کردن دست |
سوالات متداول علائم آسیب شانه
نه، گاهی درد می‌تواند به دلیل کشش موقت عضلات باشد، اما اگر ادامه‌دار بود، بهتر است بررسی شود.
درد شانه معمولاً با حرکت بازو تشدید می‌شود، در حالی که درد گردن ممکن است به شانه و بازو انتشار پیدا کند.
اگر صدا بدون درد است، معمولاً مشکلی ندارد؛ ولی اگر با درد همراه باشد، معمولا از علائم آسیب شانه است.
درد شبانه شانه معمولاً نشانه‌ی التهاب تاندون یا شانه یخ‌زده است و باید جدی گرفته شود.
