رسوب کلسیم در تاندون شانه یکی از مشکلات رایج عضلانی اسکلتی است که باعث درد شدید و محدودیت حرکت در این ناحیه می‌شود. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که ذرات ریز کلسیم به طور غیرطبیعی در داخل تاندون‌های شانه تجمع می‌یابند و به مرور زمان باعث التهاب و تحریک بافت‌های اطراف می‌شوند.
این مشکل بیشتر در افراد میانسال و ورزشکارانی که از شانه خود بیش از حد استفاده می‌کنند، دیده می‌شود. در برخی موارد، این رسوبات بدون علامت هستند و به طور تصادفی در تصویربرداری های پزشکی تشخیص داده می‌شوند. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، روش‌های پیشگیری و جدیدترین راه‌های درمان خواهیم پرداخت.
علت رسوب کلسیم در تاندون شانه چیست؟
رسوب کلسیم در تاندون شانه به دلیل تجمع مواد معدنی در بافت تاندون ها به ویژه در ناحیه شانه رخ می‌دهد. این مشکل به طور عمده به دلایل زیر بروز پیدا می‌کند.
- زمانی که تاندون ها دچار التهاب یا آسیب می‌شوند، روند ترمیم باعث تجمع کلسیم در ناحیه آسیب دیده می‌شود. التهاب مزمن تاندون ها، که به آن تاندونیت گفته می‌شود، یکی از دلایل اصلی رسوب کلسیم است.
- برخی بیماری های متابولیک مانند دیابت و اختلالات هورمونی مانند کاهش سطح هورمون تیروئید باعث رسوب کلسیم در بافت های نرم بدن، از جمله تاندون ها می‌شوند.
- با افزایش سن، بافت های بدن از جمله تاندون ها ضعیف و آسیب پذیرتر می‌شوند. در نتیجه، امکان رسوب کلسیم در این نواحی بیشتر می‌شود.
- انجام حرکات ورزشی شدید یا تکراری که به شانه فشار می‌آورد مانند پرتاب کردن یا بلند کردن وزنه های سنگین موجب آسیب به تاندون ها و در نهایت رسوب کلسیم می‌شود.
- برخی افراد به دلایل ژنتیکی مستعد رسوب کلسیم در تاندون ها و سایر بافت های بدن هستند.
علائم رسوب کلسیم در شانه کدام‌اند؟
نشانه‌های رسوب کلسیم در شانه به صورت تدریجی ظاهر می‌شوند و از خفیف تا شدید متغیر هستند. برخی از شایع ترین علائم عبارتند از:
1. درد شانه
یکی از علائم اصلی رسوب کلسیم در تاندون شانه، درد شدید و مزمن در ناحیه شانه است. این درد به صورت تدریجی شروع شده و در حین انجام فعالیت های روزمره یا حتی استراحت نیز احساس می‌شود. درد در ناحیه جلوی شانه یا بالای آن متمرکز است.
2. کاهش دامنه حرکتی
به دلیل درد و التهاب، حرکت شانه محدود می‌شود. این مشکل به حدی می‌رسد که فرد نمی‌تواند دست خود را به طور کامل بالا ببرد یا به سمت جلو حرکت دهد.
3. درد هنگام حرکت
در صورتی که شانه تحت فشار یا حرکت قرار گیرد، مانند بالا بردن دست یا چرخاندن آن، درد تشدید می‌شود. این درد هنگام انجام فعالیت های خاصی مثل بلند کردن اشیا یا انجام حرکات ورزشی بیشتر احساس می‌شود.
4. تورم و التهاب
در برخی موارد، ناحیه شانه دچار تورم و التهاب می‌شود. این التهاب باعث احساس گرما و حساسیت در ناحیه آسیب دیده می‌شود.
5. ضعف عضلانی
به دلیل درد و التهاب در تاندون ها، عضلات شانه ضعیف می‌شوند و توانایی حرکت و کنترل کامل شانه کاهش می‌یابد
6. صدای کلیک یا خش خش در شانه
در برخی موارد، هنگامی که شانه حرکت می‌کند، فرد صدای کلیک یا خش خش را در ناحیه شانه احساس می‌کند که به دلیل حرکت رسوبات کلسیم در تاندون ها یا اطراف مفصل است.
7. درد شبانه
درد ناشی از رسوب کلسیم، شب ها بدتر می‌شود و فرد را از خواب بیدار خواهد کرد، به ویژه زمانی که به پهلوی آسیب دیده خوابیده باشد.
رسوب کلسیم تاندون شانه چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص رسوب کلسیم تاندون شانه معمولاً با ارزیابی علائم بیمار و انجام آزمایش‌های تصویربرداری صورت می‌گیرد. پزشک ابتدا با بررسی سوابق پزشکی و انجام معاینه فیزیکی، میزان درد، دامنه حرکتی و حساسیت شانه را ارزیابی می‌کند. سپس برای تأیید تشخیص، از روش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی (اشعه ایکس) استفاده می‌شود که وجود رسوبات کلسیمی را به وضوح نشان می‌دهد.
در برخی موارد که تشخیص دقیق‌تری لازم است، سونوگرافی و MRI به کار می‌رود تا میزان التهاب، آسیب‌های احتمالی به تاندون و تأثیر رسوبات بر ساختارهای اطراف بررسی شود. در صورت نیاز، آزمایش‌های خون برای بررسی عوامل زمینه‌ای مانند دیابت یا اختلالات متابولیکی درخواست می‌شود. تشخیص زودهنگام این بیماری اهمیت زیادی دارد، زیرا می‌تواند از پیشرفت درد و محدودیت حرکتی جلوگیری کند و درمان را مؤثرتر سازد.
چگونه می‌توان رسوب کلسیم در تاندون شانه را درمان کرد؟
درمان رسوب کلسیم در تاندون شانه بستگی به شدت مشکل و علائم آن دارد. روش های مختلفی برای درمان این وضعیت وجود دارد که شامل درمان های غیر جراحی و جراحی می‌شود. در مراحل اولیه، استراحت دادن به شانه و اجتناب از حرکات تکراری یا سنگین به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن به کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند. این داروها در مراحل اولیه درمان توصیه می‌شوند و باید حتما توسط بهترین متخصص ارتوپد تجویز شوند.
فیزیوتراپی در کاهش درد و بهبود حرکت شانه موثر است و گاها از جانب پزشک مورد تجویز قرار می‌گیرند. تمرینات کششی و تقویتی به تقویت تاندون ها و بهبود انعطاف پذیری شانه کمک می‌کند. همچنین در برخی موارد، تزریق داروهای کورتیکواستروئید به ناحیه شانه التهاب را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهد.
این درمان برای موارد شدید التهاب و درد استفاده خواهد شد. در این روش، امواج صوتی با شدت بالا به ناحیه شانه ارسال می‌شود تا رسوب کلسیم را تجزیه کرده و به جذب آن کمک کند. این روش برای کسانی که به درمان های دیگر پاسخ نداده‌اند مفید است.
ماساژ و تکنیک های دستی به تسکین درد و فرآیند بهبودی کمک می‌کنند. این روش ها به کاهش تنش عضلانی و بهبود گردش خون در ناحیه آسیب دیده کمک می‌کنند. اگر درمان های غیرجراحی موثر نباشند یا رسوب کلسیم باعث مشکلات جدی در حرکت و درد مستمر شود، جراحی ضروری است. دو نوع جراحی معمول برای این مشکل عبارتند از:
- جراحی آرتروسکوپی شانه که جراح از یک ابزار خاص به نام آرتروسکوپ برای مشاهده و درمان ناحیه شانه استفاده می‌کند. در صورت لزوم، رسوبات کلسیم از تاندون ها خارج می‌شود.
- در برخی موارد نادر که آسیب شدید است، نیاز به جراحی باز برای حذف رسوبات کلسیم و ترمیم تاندون ها است.
بهترین روش‌های پیشگیری از رسوب کلسیم در تاندون شانه چیست؟
پیشگیری از رسوب کلسیم در تاندون شانه شامل اقداماتی است که به حفظ سلامت شانه و کاهش خطر آسیب دیدگی و التهاب کمک می‌کنند. بهترین روش های پیشگیری عبارتند از:
- تقویت عضلات شانه، به ویژه عضلات روتاتور کاف به حمایت از تاندون ها و کاهش فشار بر آن ها کمک می‌کند. تمرینات تقویتی مانند بالا بردن دست، کشش ها و تمرینات مقاومتی شانه را تقویت می‌کنند.
- انجام تمرینات کششی منظم برای شانه و بازو، به ویژه قبل و بعد از فعالیت های بدنی، به جلوگیری از آسیب و التهاب کمک می‌کند. کشش های ملایم باعث می‌شود که تاندون ها انعطاف پذیرتر شده و از فشار اضافی بر آن ها جلوگیری شود.
- انجام حرکات تکراری و فشار به شانه مانند بلند کردن اجسام سنگین یا انجام حرکات ورزشی شدید به آسیب تاندون ها و رسوب کلسیم منجر می‌شود. در صورتی که شغل یا ورزش شما نیاز به حرکات تکراری دارد، باید از استراحت‌های منظم و تغییر وضعیت استفاده کنید.
- در صورتی که شانه شما درد یا التهاب دارد، استراحت دادن به شانه و جلوگیری از استفاده بیش از حد از آن از پیشرفت آسیب جلوگیری می‌کند. همچنین، استفاده از یخ برای کاهش التهاب و درد مفید است.
- اضافه وزن فشار بیشتری بر مفاصل وارد می‌کند و خطر آسیب به شانه ها و سایر مفاصل را افزایش می‌دهد. بنابراین، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم برای حفظ وزن سالم اهمیت دارد.
- انجام فعالیت های ورزشی مانند ورزش های قدرتی و هوازی با تکنیک درست از فشار اضافی بر مفاصل و تاندون ها جلوگیری می‌کند. مشورت با مربی برای یادگیری تکنیک صحیح حرکات ورزشی ضروری است.
- داشتن وضعیت بدن مناسب در طول روز از فشار اضافی بر شانه ها جلوگیری می‌کند. در هنگام نشستن، ایستادن و بلند کردن اجسام باید از حالت های صحیح بدن استفاده کرد.
- برخی بیماری‌ها مانند دیابت، اختلالات تیروئید یا نارسایی کلیوی خطر رسوب کلسیم را افزایش می‌دهند. مدیریت و درمان این بیماری ها به پیشگیری از مشکلات شانه کمک می‌کند.
- گرم کردن ملایم قبل از ورزش یا فعالیت های بدنی شدید از آسیب به تاندون ها و مفاصل جلوگیری می‌کند. همچنین بعد از فعالیت باید شانه ها را به خوبی کشش دهید تا از تنش عضلانی جلوگیری شود.
- تغذیه صحیح و مصرف مواد مغذی مانند کلسیم، ویتامین D و منیزیم به سلامت عمومی بدن کمک کرده و از ایجاد رسوبات کلسیم در تاندون ها پیشگیری می‌کند.
آیا رسوب کلسیم در تاندون شانه خطرناک است؟
رسوب کلسیم در تاندون شانه در صورتی که درمان نشود، خطرناک است. این رسوبات باعث التهاب مزمن، درد شدید و محدودیت حرکت در شانه می‌شوند. در موارد شدید، به پارگی یا آسیب دائمی تاندون ها منجر می‌شود که در این صورت نیاز به درمان های خاص، از جمله جراحی، خواهد بود.
علاوه بر این، این وضعیت کاملا زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و او را از انجام فعالیت های روزمره و ورزشی باز می‌دارد. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع رسوب کلسیم برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی و دردهای مزمن بسیار مهم است.
درمان‌های خانگی برای کاهش رسوب کلسیم در تاندون شانه کدام‌اند؟
کمپرس سرد به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند، در حالی که گرما برای افزایش جریان خون و تسکین عضلات سفت مفید است. بسته به وضعیت و راحتی شما، یکی از این دو روش را انتخاب کنید. استراحت دادن به شانه و اجتناب از حرکات یا فعالیت هایی که فشار زیادی به شانه وارد می‌کنند، به شما کمک می‌کند.
ماساژ ملایم در ناحیه شانه به کاهش تنش عضلانی و بهبود جریان خون کمک می‌کند. در نظر داشته باشید که انجام برخی از تمرینات کششی ملایم، تحت نظر یک فیزیوتراپیست، به بازگرداندن حرکت و کاهش سفتی شانه کمک می‌کند.
آیا فیزیوتراپی برای درمان رسوب کلسیم در تاندون شانه موثر است؟
فیزیوتراپی برای درمان رسوب کلسیم در تاندون شانه موثر است. روش هایی مانند تمرینات کششی و تقویتی، استفاده از تکنیک‌های درمان دستی، گرما و سرما درمانی و الکتروتراپی به کاهش درد، التهاب و بهبود حرکت مفصل شانه کمک می‌کنند.
همچنین، فیزیوتراپیست ها برنامه ای شخصی درمانی برای بیمار در نظر می‌گیرند تا با کاهش فشار بر تاندون و بهبود عملکرد آن، فرآیند بهبودی را تسریع کنند. البته در برخی موارد درمان‌های دیگر مانند دارو یا حتی جراحی ضروری است، اما فیزیوتراپی به عنوان اولین خط درمان مورد توجه قرار می‌گیرد.
نتیجه‌گیری
همانطور که در این مقاله توضیح دادیم، رسوب کلسیم در تاندون شانه یک مشکل شایع است که با تشخیص و درمان به موقع مدیریت می‌شود. پیشگیری از این وضعیت با تقویت عضلات شانه، کشش مناسب و رعایت اصول فعالیت های بدنی صحیح به سلامت شانه کمک می‌کند.
در صورت بروز علائم و درد، مراجعه به پزشک برای ارزیابی دقیق و انتخاب بهترین روش درمانی امری ضروری است. توجه به سلامت مفاصل و تاندون ها به ویژه در شانه، تاثیر زیادی بر راحتی و توانایی انجام فعالیت های روزانه خواهد داشت.
